منظور از افت ولتاژ (به انگلیسی: Voltage drop)، کاهش سطح ولتاژ در عناصر پسیو (بدون منبع) یک مدار الکتریکی است. افت ولتاژهای روی هادیها، اتصال‌ها، نقاط تماس و مقاومت داخلی منبع، افت‌ولتاژهایی ناخواسته هستند چرا که موجب کاهش ولتاژ تغذیه می‌شوند. در مقابل افت ولتاژهای روی بارها و دیگر عناصر الکتریکی و الکترونیکی مفید هستند.
در سیم‌کشی الکتریکی، دستورالعمل‌های ملی یا محلی ممکن است محدودیت‌هایی را برای بیشینه‌ی افت ولتاژ مجاز روی هادی‌های مدار در نظر بگیرند. این دستورالعمل‌ها تضمین کننده‌ی بهینه بودن توزیع انرژی الکتریکی و کارکرد مناسب وسایل الکتریکی هستند.
افت ولتاژ بیش از حد ممکن است موجب عملکرد نامطلوب وسایل الکتریکی شود و نشانگر تلف شدن انرژی روی سیستم سیم‌کشی می‌باشد. افت ولتاژ همچنین می‌تواند باعث آسیب دیدن موتورهای الکتریکی شود.
1- در لامپ های رشته ای : افت ولتاژ منجر به کاهش نور لامپ و افزایش طیف قرمز آن می شود.
2- در موتورها : افت ولتاژ باعث کاهش گشتاور راه اندازی و گشتاور بیشینه می شود ،زیرا گشتاور موتور با مجذور ولتاژ ترمینال آن نسبت مستقیم دارد.
3- در لامپ های تخلیه : این لامپ ها به افت ولتاژهای کوچک ،خیلی حساس نیستند ولی افت ولتاژهای بیشتر ممکن است به خاموشی آنها منجر گردد.
4- در دستگاه های الکترونیکی : به افت ولتاژ بسیار حساس اند و به همین خاطر است که در آنها از مدارهای تثبیت کننده استفاده می شود.
5- در تجهیزات الکترومکانیکی : تجهیزاتی از قبیل کنتاکتورها در صورت کاهش ولتاژ تا یک حد خاص،دیگر درست کار نمی‌کنند.به عنوان مثال رفتار کنتاکتورها ،چنانچه ولتاژ به ۸۵% مقدار نامی برسد عملاً بسیار نامطمئن خواهد بود.
در طراحی مدارهای الکتریکی و انتقال انرژی روش‌های مختلفی برای جبران‌سازی تاثیرات افت ولتاژ مدار وجود دارد. از ساده‌ترین راه‌های کاهش افت ولتاژ این است که از هادی‌هایی با قطر بیشتر برای انتقال انرژی استفاده کنیم که موجب کاهش مقاومت بین منبع و بار می‌شود.
استاندارد
– استاندارد IEC60364-5-52 با عنوان تاسیسات الکتریکی ساختمان ها.در بخش ۵۲۵ این استاندارد آمده است که اگر ملاحظات خاصی در بین نباشد ،افت ولتاژ از نقطه شروع تاسیسات تا محل مصرف باید به کمتر از ۴% محدود باشد.منظور از ملاحظات خاص می تواند افت ولتاژ موقت در لحظه راه اندازی موتورها یا کشیده شدن جریان های هجومی و سایر موارد مشابه باشد.از افت ولتاژهای موقتی مثل افت ناشی از ولتاژهای گذرا یا افت ولتاژ هنگام بروز اتصالی در سیستم می توان صرفنظر کرد
– استاندارد IEC60204-1 با عنوان ایمنی ماشین آلات -تجهیزات الکتریکی ماشین ها -الزامات کلی.در بخش ۵-۱۳ توصیه می کند که افت ولتاژ از نقطه تغذیه تا محل بار نباید در شرایط عادی بیش از ۵% ولتاژ نامی شود.
– استاندارد IEC60364-7-714 تحت عنوان تاسیسات الکتریکی ساختمان ها -الزامات تاسیسات یا محل های خاص-تاسیسات روشنایی خارجی.در بخش شماره ۷۱۴-۵۱۲ آمده است که افت ولتاژ در شرایط عادی نباید از افت ولتاژ در لحظه راه اندازی لامپ ها بیشتر باشد.